Taşkömürü külünden çimento ve tuğla üretildi

---

Prof. Dr. Atiş:”Bu külleri beton içinde çimento yerine kullandığımız zaman hem çimentoiçin harcadığımız enerjiden tasarruf etmiş, hem de karbondioksit salınımını azaltmış oluyoruz. Çevreci bir ürün olarak karşımıza çıkıyor”

”Külle hazırlanan karışımı pişirip tuğla da elde ettik. Şu anda piyasadaki tuğlalardan hem hafif hem de dayanıklı olduğunu test ettik”

Abdullah Gül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cengiz Duran Atiş, taşkömürü külünü alkali solüsyonla karıştırarak çimento ve tuğla elde etmeyi başardı.

Çalışmaları hakkında AA muhabirine bilgi veren Prof. Dr. Atiş, İngiltere’de uçucu küller üzerine doktorasını tamamladığını, daha önce de yüzde 30 çimento, yüzde 70 kül karıştırarak beton ürettiğini söyledi.

Taşkömürü yakılan termik santrallerde kül atığı ortaya çıktığını, bacalarda filtrelerle tutulan bu küllerin zamanla beton içerisinde kullanılacağının anlaşıldığını kaydeden Atiş, yüzde 100 külle kum ve çakıllı karıştırıp, içerisine alkali solüsyon kattıktan sonra özel işlemden geçirerek numuneler elde ettiklerini anlattı. Bu numunelerin dayanımlarının yüksek olduğunu da test ettiklerini vurgulayan Atiş, şöyle konuştu:

”İnşaat sektöründe C 20 minimum beton sınıfı kullanılmakta. Numunelerimiz C 50 seviyesinde. C 100 seviyesinde de ürettik ancak bunları direkt inşaatta kullanmak mümkün olmuyor. Ama prefabrik boru ve prefabrik büyük kiriş üretiminde, karo, parke taşı üretiminde kullanabiliriz. Çimento, taş ve toprağın 1500 derecede eritilmesiyle elde ediliyor. Burada büyük bir enerji harcamış oluyoruz. Külü değerlendirmek, bu açıdan da tasarruf sağlıyor.”

-”Çevreci bir ürün”-

Çimento üretirken killi ve kalkerli topraklar kullanıldığını, kalkerli topraklarda kalsiyum karbonattan oluşan taşlar bulunduğunu, bu taşlar pişirilirken karbondioksit salınımına neden olduğunu anlatan Atiş, ”Bu külleri beton içinde çimento yerine kullandığımız zaman hem çimento için harcadığımız enerjiden tasarruf etmiş oluyoruz hem de karbondioksit salınımını azaltmış oluyoruz. Çevreci bir ürün olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.

Türkiye’de termik santral sayısı fazlalığından dolayı hammadde olan külün temini noktasında sıkıntı yaşanmayacağını vurgulayan Atiş, ”Linyit kömürü külünün kireç oranı fazla. Bunun kullanılması bir miktar sakıncalı ancak önceden suya koyup kireci söndürerek değerlendirilmesi yönünde çalışmalarımız olacak. Pirinç kabuğu külleri de kullanılabilir. Özellikle uzak doğu ülkelerinde pirinç kabuğu yakıt olarak kullanılıyor” dedi.

-Piramitlerin sırrı-

Mısır’daki piramitlerin yapımında kullanılan taşların o dönemdeki teknolojiyle bulundukları yerlere konulmasının çok zor bir ihtimal olduğunu söyleyen Prof. Dr. Atiş, şöyle konuştu:

”Piramitlerin bu tür malzemelerden yapıldığı söyleniyor. Çünkü o büyük taşları oralara taşımak, kaldırıp oraya koymak mümkün değil. Kalıplar yapacaksınız, bu malzemeleri karıştırıp, dökeceksiniz ve orada donacak. Çok dayanıklı olduğu da belli. Bu konuyla ilgili araştırma yapan yabancı bir profesör, piramitlerin taşlarından aldığı numuneleri incelediğinde, gözenek şeklinde boşluklar olduğunu görmüş. Bu boşluklar da o taşların insan eliyle yapıldığını gösteriyor. Kayaçların hiç birinde böyle boşluklar olmaz. Kayacı kırdığınızda böyle bir boşluğu göremezsiniz. O profesör, eski insanların alkali solüsyonları keşfettiklerini, kireçli bir takım malzemeleri kalıplara döktüklerini iddia etti. Taşlardaki gözeneklerden bahsedince bunun mümkün olduğuna ben de inandım.”

-Tuğla da üretti-

Külle hazırlanan karışımı pişirip tuğla da elde ettiklerini belirten Prof. Dr. Atiş, ”Tuğla, kille yapıldıktan sonra pişirilir. Kil için de doğal kaynaklarımızı kullanıp, doğanın dengesini bozuyoruz. Sadece kül ve geçici bağlayıcı özellik taşıyan çok az miktarda alkali solüsyon kullanarak oluşturduğumuz kütleyi 1000 derecede ısıtıp tuğla elde ettik. Şu anda piyasadaki tuğlalardan hem hafif hem de dayanıklı olduğunu test ettik. Bunu da piyasada kullandığımız betonla kıyaslarsak C 50, C 60 seviyesinde ürün ortaya çıkmış oldu” diye konuştu.

Prof. Dr. Atiş, hammadde nakliye maliyetini azaltmak için külden tuğla ve çimento üretimi yapacak tesislerin, termik santrallerin yakınına kurulabileceğini belirtti. Alkali solüsyonun kilosunun Çin’den 50-60 kuruşa temin edilebileceğini, fazla miktarda alınması durumunda fiyatın 15-20 kuruşa kadar inebileceğini vurgulayan Atiş, Prof. Dr. Atiş, bunun sağlanması durumunda külden üretilen çimentonun maliyetinin, piyasadakinin üçte bir fiyatına kadar inebileceğini söyledi.

AA

---