Limonda fiyata ‘mayer’ etkisi

Duygu Erdoğan – Markette kilo fiyatı 28 lirayı aşan limonda yeniden adet bazında satış artışa geçti. Resmi olarak hasadı 8 Eylül’de başlatılan ve 15 Eylül’de ise ihracatı başlayacak mayer limonun bu fiyatı bir miktar aşağı çekmesi bekleniyor. Çoğunluğu iç piyasada tüketilen mayer limonun fiyatlardaki etkisinin hasat boyunca devam edeceği düşünülüyor. Soğuk geçen sezonda geç olgunlaşan mayer limon Adana başta olmak üzere üretici bölgelerde daldan kesilmeye başladı. Dalda fiyatı 5-7 lira arasında olan mayer limonun kesim, sarartma, ambalaj gibi 5 liralık maliyetleri de eklenince bölgedeki halde fiyatı 12 lira oluyor. 12 liraya Adana’dan çıkan mayer limonun İstanbul başta olmak üzere raflarda kaç liraya satılacağı görülecek. Mayer limonun, fiyatı yüksek seyredecek yatak limon yani depolanmış limondan önce fiyatları bir miktar düşürecek çeşit olduğuna dikkat çekiliyor.

Geçen yıl limon için sorunlu bir sezon geçmiş, dalında kuruşla fiyat biçilen limonu çoğu üretici toplamadan bahçesini sürmüştü. Bu nedenle limon üreticisinin endişe ile ektiği limonda fiyatın şu anda iyi gittiğini ifade eden Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, dalında ortalama 6 lira olan fiyatın 8 liraya çıkmasının beklendiğini söyledi. Doğan, “Bu yıl soğuktan ürünler biraz geç olgunlaştı. Verim de bir miktar düşük. Ancak yine de bir süre limon raf fiyatlarında bir miktar aşağı yönlü hareket olur” dedi.

Depoda pahalanacak

Mersin Akdeniz Ziraat Odası’nın verdiği bilgiye göre, bölgede mayer limonda yüzde 30 kayıp var. Mart ayındaki çiçeklenme döneminde yaşanan don, rekolteyi düşürdü. Bahçede daldan kesim limon fiyatının 4 lira olduğu belirtilirken, halde ise 6-7 lira civarında fiyat oluştu.

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, mayer limonun kesim izninin ürünün sulanması, asit oranı yeterliliği gibi dinamikler neticesinde belirlendiğini hatırlatırken, kesimin önceki gün başladığını söyledi. Türkiye’nin limon üretiminin 1.5 milyon ton civarında olduğunu vurgulayan Doğru, tüketimin ise 480 bin ton olduğunu ifade etti. Doğru, “Yani rekolte bir miktar azalacak olsa da hem bize hem de ihracata yetecek kadar ürün var. Yatak limon dediğimiz bir sene boyunca depoda tutulan ve yıl boyu tüketilen limonda artan maliyetler nedeniyle fiyat pahalı oluyor. Depoda elektrik başta olmak üzere fire ve masraflar fiyatı yükseltiyor. Taze limon piyasaya girince fiyatlar bir miktar geriye gider ama sonra yine depodan yiyeceğiz” diye konuştu. 

İhracat geliri 350 milyon $ olacak

Sezonun ilk limon hasadının mayer cinsi erkenci limon ile başladığını belirten Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, ihracatın ise 15 Eylül’de başlayacağını hatırlattı. 

Mayer limonunun limon portakal ve mandalina birleşimi olduğuna dikkat çeken Uçak, “Eylül ayından aralık ayına kadar farklı rengi ve tadıyla, eşsiz aromasıyla sezonun olgunlaşan ilk limonu. Bundan dolayı çok kıymetli. Şeklinin elips olması ağacındaki çiçeklerin misler gibi kokması mayer limonunu diğer türlerinden ayıran en büyük özelliği. Türkiye 2021 yılında limon ihracatını yüzde 7 artışla 293 milyon dolara taşıdı. 2020 yılında 475 bin ton olan limon ihracatımızı miktar bazında yüzde 31 artırarak 2021 yılında 624 bin tona çıkardık. 2022 yılında Türkiye genelinde 350 milyon dolarlık limon ihracatına imza atacağız” dedi.

Döviz girdisi artıyor

Hayrettin Uçak, 2022-2023 narenciye sezonunu başlatan mayer limonu ile 75 milyon dolarlık döviz girdisi sağlandığını anlatırken, bunun toplam limon ihracatından yüzde 25 pay aldığını söyledi. Uçak, “2020 yılında 152 bin ton mayer limonu ihraç ederken 2021 yılında 180 bin tona yükselttik. 2021 yılında toplamda 49 ülkeye ihracatımız var. Narenciye ihracatımızın yüzde 70’ine yakınını gerçekleştirdiğimiz Slav ülkeleri, Balkanlar, Avrupa ve Irak mayer limonu ihracatımızda da ilk sırada. Irak’a 35 milyon dolar, Rusya’ya 9 milyon dolar, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan’a 3 milyon dolar ihracat yaptık. 2022-2023 sezonunda mayer limonunda 100 milyon dolar ihracat hedefliyoruz” diye konuştu.