Recaizade Mahmut Ekrem’in Batı eleştirisi romanı: Otomobil Sevdası

---

Tanzimat devri edebiyatının kıymetli aydınlarından olan Racaizade Mahmut Ekrem’in yazdığı Otomobil Sevdası romanı, muharririn Batılı manada verdiği birinci eser olma özellğiyle öne çıkıyor. Roman Batı’yı merkezine alan ve Batı’ya özentinin bir panoramasıdır.

Recaizade Mahmut Ekrem’in Otomobil Sevdası, kendi çağına tanıklık eden bir müellifin, roman aracılığıyla toplumsal bir eleştiriyi lisana getirdiği en özgün örneklerden birisidir.

İlk taslağının 1889’da yazıldığı iddia edilen, 1896’da Servet-i Fünun’da tefrika edilen ve akabinde 1898’de kitaplaştırılan Otomobil Sevdası, Tanzimat sonrası periyotta öne çıkan en değerli Türkçe romandır.

Sultan Abdülaziz periyodunda geçen romanda, İstanbul’un mirasyedi etraflarında görülen alafranga züppe tipi abartılarak bir aşk öyküsünün içine yerleştirilir.

Eleştirel roman

Bu eleştirel basımda, Otomobil Sevdası’nın özgününde yer alan fotoğrafların yanı sıra tefrika ile kitap ortasındaki farklara, romanın kaynaklarını ve göndermelerini belirginleştiren metinlere, haritalara ve fotoğraflara de yer verilmiştir.

Namık Kemal ile tanışıklığı

Recaizade Mahmud Ekrem, 19. yüzyıl Osmanlı Periyodu Türk Edebiyatı’nın önde gelen isimlerindendi. 31 Ocak 1914’te hayata veda ettiğinde büyük bir cenaze merasimi düzenlenmişti. Okullar tatil edildi. Onun hayatında dönüm noktası, Namık Kemal ile tanışmasıydı.

Tanışır tanışmaz Encümen-i Şuara’ya katıldı. Namık Kemal ile tanışmak, edebiyat dünyası ile tanışmak manasını taşıyordu. Recaizade’nin birinci yazıları, Namık Kemal’in idaresinde bulunan “Tasvir-i Efkar” gazetesinde yayınlandı.

Sayfa: 351

İlk şiir kitabı

Kemal, 1867’de Fransa’ya gittiğinde de gazetenin idaresine geçti. Batı Edebiyatı’ndan çeviriler de yapan Ekrem, 1870’te “Afife Anjelik” ismini verdiği birinci oyununu, 1871’de de “Nağme-i Seher” ismini verdiği birinci şiir kitabını yayınladı…

---