Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın en çok okunan yapıtlarından biri olan Mürebbiye, değişen Osmanlı toplumunu bir konağın sakinleri özelinde anlatan, eşsiz bir roman. Muharririn keskin mizahının tahminen de en uzman örneği olan bu yapıtta, Fransız bir mürebbiyenin hayatlarına girmesiyle feleklerini şaşıran konak erkeklerinin halleri, düştükleri içler acısı durumlar eğlenceli bir lisanla anlatılıyor.
Bu kokona karısı geleli bizim yalıyı periler istila etti. El ayak çabucak çekilir çekilmez ne hikmet bilmem, şu sofadaki lamba kendi kendine sönüyor. Ortalık zifirî karanlık kesiliyor. Ondan sonra konutun içinde bir pıtırtı bir çıtırtıdır gidiyor…
Şu yalıda doğmadımsa büyüdüm. Şimdiye kadar buralarda ne cin vardı ne şeytan! Ben biliyorum ya! Bu pıtırdayan şeytanlar murabiye midir, kurabiye midir, matmazel midir, müptezel midir, ne karın ağrısıysa işte o karının fistanından dökülüyor.
Sayfa: 216
“Hüseyin Rahmi’yi daima severdik”
Yazar Halit Ziya UŞaklıgil, ünlü romancı hakkında şöyle diyor:
“Hikâyede elbette vaktin en kudretli kalemi, Hüseyin Rahmi’nin elindeydi. Mürebbiye’yle apansızın şöhretin ve muvaffakiyetin en yüksek mertebesine çıkan muharriri daima severdik.”
Yazar hakkında
Hüseyin Rahmi Gürpınar 1864’te İstanbul’da doğdu. Dört yaşında annesini kaybetti. Çocukluğu teyzesinin yanında, Aksaray’da geçti. Mahmudiye Rüşdiyesi’nde okudu.
Hastalığı sebebiyle Mülkiye’deki eğitimini yarım bıraktı. Kısa vadeli birkaç memuriyet denemesi ve bir periyot milletvekilliği haricinde hayatını daima yazdıklarıyla kazandı.
Henüz 23 yaşındayken yazdığı birinci romanı Şık, Ahmet Midhat Efendi’nin övgüleriyle karşılandı ve 1887’de Tercüman-ı Hakikat‘te tefrika edildi. Sonraki yıllarda verimli bir müelliflik hayatı geçirdi.
19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başı İstanbul’unun konak ve sokak hayatını yapıtlarında ustalıkla işledi. Klasikleşmiş birçok romanının yanı sıra kıssa, oyun, makale çeşitlerinde de eserler verdi.
Edebiyatımızda gerçekçiliğin ve doğalcılığın en kıymetli temsilcilerinden biri olan Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın yapıtlarında halkı müspet bilimlere yönlendirme isteği de açıkça görülür. 1944’te ölen muharririn mezarı, hayatının son 31 yılını geçirdiği Heybeliada’dadır.