Antalya’da son devirlerde yaşanan küçük sarsıntılar, vatandaşları huzursuz etti.
Ev arayışında olanlar ve eski binalarda oturanlar tarafından kentteki zelzele bölgeleri merak edilen bahisler ortasında yer aldı.
Doğu ilçelerinde zelzele riski az
Konuya ait olarak açıklama yapan Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi5 İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramazan Özçelik, kentin yapılaşma durumu hakkında açıklamalarda bulundu.
Bölgenin doğu ilçelerinde sarsıntı tehlikesinin az olduğunu söyleyen Özçelik, merkez ve batı ilçelerine yanlışsız gidildikçe tehlikesinin giderek arttığını kaydetti.
Kaş, Kemer, Kumluca ve Finike tehlike altında
Özellikle Kaş, Kemer, Kumluca, Finike üzere ilçelerin zelzele tehlikesi altında olduğunu söz eden Özçelik, “Bu bölgelerde ki faylanmalar Fethiye’den çıkıp Kaş, Finike bölgesine oradan da Burdur üzerine bir faylanmadır. Buralar önemli manada bir sarsıntının meydana gelebileceğini bize gösteriyor. Akdeniz açıklarında Helen Yayı dediğimiz, Kıbrıs’a hakikat uzanan Rodos Adası’nın güneyinden geçen faylanma bölgesi var. Bu bölgede meydana gelebilecek bir zelzelede ülkemizdeki kıyı ve merkezi etkileyebileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
“Hiç olmayacak üzere davranamayız”
İnşaat mühendisleri olarak binaları yaparken 475 yılda olması beklenen bir sarsıntısı simüle ettiklerini lisana getiren Özçelik, “Büyük bir sarsıntısı bekliyoruz ancak döngüsel dönemi çok yüksek ne vakit olur sorusunu dünyada şu ana kadar kimse karşılığını veremiyor. Hiç olmayacak üzere davranamayız, yarın olacak üzere tedbirlerimizi almak durumundayız” dedi.
“1998’den evvel yapılmış olan yapıların büyük çoğunluğu riskli”
Daha sonra 1998 yılında zelzele şartnamesinin revize edildiğinde Antalya’nın 2’nci derece zelzele bölgesi olarak karşılarına çıktığının altını çizen Özçelik, “Buradaki yapı stoku beklenen zelzeleden daha küçük bir ivme ile tasarlandı, 1998’den evvel yapılmış olan Antalya’daki yapıların büyük bir çoğunluğu riskli olarak bir tarafa ayırabiliriz. 1998 şartnamesi dikkate alınarak tasarlanmış ve inşa edilmiş yapıların nispeten daha inançlı olduğunu söyleyebiliriz. Münasebetiyle bu yapıların falezlerin üzerinde ya da iç taraflarda olmasının pek bir farkı yok” dedi.
“3 ile 8 kat ortası binalara özelikle dikkat edilmesi gerekiyor”
Türkiye’de meydana gelen zelzelelere bakıldığında, genelde 3 ve 8 kat olan binalarda meydana gelen yıkımlar sonucu can kayıplarının çoğunlukta olduğunu tabir eden Ramazan Özçelik, “3 kat aşağısındaki yapıların can güvenliği öteki yapılara nazaran daha sağlam diyemiyorum lakin can kaybı riski açısından biraz daha düşük. 8 ve 10 kattan sonra da binaların genel prestiji ile can kaybına sebep olmadığını görüyoruz. Bu ortada 3 ile 8 kat ortası binalara özelikle dikkat edilmesi gerekiyor. Antalya’daki bina stoku yaklaşık olarak 40-50 bin civarında bunların yüzde 99’u 1998 şartnamesinden evvel yapılmış binalar. Bu binaların bir an evvel teşhis edilerek içerisinde en tehlike oluşturacak binaların bulunup bunların kentsel dönüşüme dönüştürülmesi gerekiyor.
Özelikle batı ilçeleri Kaş, Kemer, Kumlaca bunlar önemli manada zelzele tehlikesi ile karşı karşıya. Buralardaki riskli yapıların süratli bir formda dönüştürülmesi lazım. Elimizdeki ekonomik kısıtlamalardan ötürü dönüştürülecek olan binaların sayısı hudutlu bu sonlar içerisinde en riskli yapıyı bir an evvel bulup dönüştürmemiz şart” diye konuştu.
“Tasarlanan proje ile yapılan personellik uyumlu değilse sağlamlıktan bahsedemeyiz”
1998 şartnamesinden evvel yapılan binaların kolonlarında demir ölçüsünün yarı oranında olduğunu aktaran Özçelik, “Betona baktığımızda olması gerekenin üçte biri kadar beton dayanımı var. Bu kurallar altından bu binanın ayakta kalması mümkün değil. Şimdiki sistemde ise biraz daha denetimli kullandığımız bilgisayar programlarından sonra kontrol sistemiyle bunlar artık daha sağlam binalar yapmamıza imkan sağlıyor. Tasarlanan proje ile yapılan personellik birbiri ile uyumlu değilse biz tekrar sağlamlıktan bahsedemeyiz. Denetim sistemini, yapı kontrol ile çözüyoruz, insan faktöründe her şey birleşiyor şayet kaliteli işçiliğimiz kaliteli mühendisliğimiz kaliteli yapı kontrolümüz varsa zelzeleden korkulacak bir öge yok” tabirlerini kullandı.
“Belli ölçüde hasar binalarımızda olabilir”
İHA’nın transferine nazaran; uzman bir mühendis tarafından hazırlanan projenin inşaat alanına uygulanmasının değerine işaret eden Özçelik, “Çok inançlı bir halde biz binamızda oturabiliriz. Beklenen büyük bir zelzele esnasında çayımızı içiyorsak 15 saniye sonra tekrar çayımızı içmeye devam edebiliriz. Biz bir bina tasarlayalım zelzeleden hiç hasar almasın bu türlü bir şey zira bu maliyetle alakalıdır. Muhakkak ölçüde hasar binalarımızda olabilir, lakin buradaki parametre can kaybı olmayacak binalar yapmamız lazım” dedi.
